Uwaga! Biuro Obsługi Klienta czynne w nowych godzinach:  poniedziałek - piątek: 8:00-16:00, sobota i niedziela: nieczynne

Wyjazd z dziećmi 26 wrz 2024
 "Ludzka czaszka jako eksponat muzealny – zaproszenie do nietypowych muzeów w Skandynawii

Emocje, adrenalina i przygoda - czyli zapraszam do muzeum

Wycieczka do muzeum i przygoda to słowa, które w pierwszym odruchu trudno połączyć. Bo czy można poczuć adrenalinę, czy dreszcz emocji, spacerując po wyfroterowanych salach? Można!

Skandynawskie muzea pokazują, że to możliwe, bo nie mają nic wspólnego z nudną, statyczną wystawą zakurzonych artefaktów z dalekiej przeszłości. Proponuję wam pełną niezwykłych przeżyć wyprawę do muzeum, gdzie przeszłość jest zanurzona w teraźniejszości, inspiruje, czasem przeraża, czasem zachwyca, ale na pewno nie pozostawia obojętnym. Zimą i na przedwiośniu, kiedy trudno znaleźć sposób na ciekawe spędzenie czasu, taka wycieczka do muzeum zostanie nam na długo w pamięci.

Instalacja 'Piramida' Mattiasa Givella w parku rzeźb Zamek Sztuki Wanås, Skania – sztuka współczesna w naturze
Zamek Sztuki Wanas – Piramida , dzieło Mattiasa Givella. Zdjęcie: © WanåsFoundation
Budynek Dunkers Kulturhus w Helsingborgu o zmierzchu, siedziba m.in. Muzeum Porażki
Wystawa „Muzeum Porażki” mieści się w Dunkers, budynku muzealnym zaprojektowanym przez słynnego architekta Kima Utzona w Helsingborgu. Zdjecie: ©Mickael Tannus/Visitskane.se
Ekspozycja muzealna z modelem postaci historycznej, czaszką i tablicami informacyjnymi – podróż w przeszłość

Emocje, adrenalina i przygoda, czyli spacer wśród szkieletów

Podróż do pasjonującej przeszłości rozpoczęłam od szwedzkiego Trelleborg, nie tylko ze względu na dobre połączenie promem TT Line ze Świnoujścia, ale również dlatego, że w pobliżu rozległej wikingowskiej twierdzy znajduje się nietypowa wystawa “Oko w oko”.

W niewielkich, przyciemnionych pomieszczeniach muzeum, pod podłogą ze szkła znajdują się szkielety ludzkie liczące ponad 7000 lat. Wierzcie mi, ale uczucia, jakie towarzyszą spacerowi po takiej ekspozycji, są co najmniej dziwne. Pod naszymi stopami leżą czaszki, kości sprzed tysięcy lat, umieszczone w pozycjach i w otoczeniu, w jakim je znaleziono.

A więc szkielet mężczyzny tulący kobietę odnaleziony na bagnach, małe szkielety dzieci z łukami i zabawkami odkryte na torfowiskach, szkielety mężczyzn trzymających broń, kości ludzi odwróconych do siebie plecami, jakie odnaleziono w kurhanach. W muzeum słynna jest zwłaszcza czaszka wikinga sprzed 1000 lat z runem wyrytym na zębie! Emocje, adrenalina i przygoda gwarantowane!

Szkielet ludzki sprzed tysięcy lat w podświetlonej gablocie na wystawie 'Oko w oko' w muzeum w Trelleborgu
Muzeum w Trelleborgu. 

Zobaczycie również autentyczne przedmioty używane w codziennym życiu służące wikingom do czyszczenia uszu, grzebienie do czyszczenia brody i przybory do włosów. Wskazują one wyraźnie na zamiłowanie tego ludu do higieny… Zaskoczeni? Bo mit o zaniedbanych i zarośniętych dzikich ludach Północy można włożyć między bajki.

Wystawa Oko w oko świetnie oddaje koloryt i stanowi dobry wstęp do podróży w czasie w pobliskiej osadzie wikingów Skateholm, gdzie zamieszkiwali dawni myśliwi. Idealnym miejscem na regenerację po zwiedzaniu twierdzy i muzeum jest kawiarnia Odin, serwująca szwedzkie przysmaki i aromatyczne kawy. Kupiłam w niej oryginalne magnesy z inskrypcjami, monety z runami i strategiczną grę planszową wikingów Hnefatafl, świetną rozrywkę na długie, jesienne wieczory.

Artystyczna wizualizacja pradawnego myśliwego z osady Skateholm i szkielet ludzki w gablocie – wystawa muzealna

Ucieczka z więzienia

W Malmö, leżącym zaledwie godzinę jazdy od Trelleborga, znajduje się kilka miejsc, które wierzcie mi, robią duże wrażenie, pomimo słowa „muzeum” w nazwie. Jedno z nich to wielokrotnie oblegany zamek Malmöhus, miejsce o dramatycznych dziejach, słynące zarówno z krwawych egzekucji, jak i królewskich uroczystości.

Wizytę w muzeum historycznym ograniczyłam do eksploracji najciemniejszych zakątków i głębokich lochów Malmöhus. Zacznijcie od wieży, do której prowadzą ciemne, wąskie przejścia i strome schody. Surowa, zimna i przyprawiająca o gęsią skórkę północno-wschodnia wieża strzelnicza była wykorzystywana jako ciężkie więzienie w XIX wieku. Ponura, ceglana budowla, otoczona głęboką fosą stanowiła doskonałe miejsce izolacji, a jednak kilku groźnym bandytom udało się uciec w iście filmowym stylu.

Tablica informacyjna o więźniarce Inie Olsdotter w muzeum zamkowym Malmöhus – historie z więziennych lochów
Każdy skazaniec miał swój numer, w archiwach zachowały się także informacje na temat daty urodzenia, daty osadzenia w więzieniu oraz rodzaju przestępstwa, za które został skazany. Zdjęcie: ©Elwira Przybylska

Każdy skazaniec miał swój numer, w archiwach zachowały się także informacje na temat daty urodzenia, daty osadzenia w więzieniu oraz rodzaju przestępstwa, za które został skazany.

Duże wrażenie robią pożółkłe zdjęcia zaciętych twarzy skazańców, kobiet i mężczyzn – jedyne wizerunki, jakie zostały utrwalone za ich życia. Spróbujcie posiedzieć kilka chwil w dusznych karcerach, ciasnych celach, wziąć do ręki narzędzie zbrodni i odczuć grozę tego miejsca na własnej skórze. Taka wycieczka do muzeum pozostaje w pamięci!

Kolekcja archiwalnych zdjęć portretowych skazańców osadzonych w więzieniu na zamku Malmöhus
Wizerunki skazanych osadzonych w zamkowym więzieniu w Malmö Zdjęcia: ©Elwira Przybylska

Pomarańczowa alternatywa – Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Malmö

Z tym ponurym miejscem niesamowicie kontrastuje, i to pod każdym względem, znajdujące się w pobliżu Moderna Museet – jedno z czołowych europejskich miejsc wystawienniczych sztuki nowoczesnej. Wycieczka do muzeum Moderna Museet to gratka dla miłośników sztuki współczesnej.

Charakterystyczna, pomarańczowa fasada Moderna Museet w Malmö, muzeum sztuki nowoczesnej mieszczącego się w dawnej elektrowni
Fasada Muzeum Sztuki w starej elektrowni.© Zdjęcie A. Blandzi

Placówka mieści się w niezwykłej przestrzeni wystawowej, zbudowanej na początku XX wieku elektrowni. Wzrok już z daleka przyciąga ostro-pomarańczowa fasada nowej dobudówki, wykonana z perforowanej metalowej siatki.

Instalacja artystyczna z obracającymi się świecącymi ramionami w ciemnym pomieszczeniu Moderna Museet Malmö
Wystawa w pomieszczeniu dawnej elektrowni. Zdjęcie: ©Agnieszka Blandzi

W wysokich, jasnych i przestronnych wnętrzach starej gazowni mieszczą się najdziwniejsze eksponaty sztuki współczesnej, które często mają kilkanaście metrów wysokości.

Wielkoformatowa instalacja artystyczna w industrialnej przestrzeni Moderna Museet Malmö, przypominająca kadłuby łodzi
Wystawa w salach dawnej elektrowni . Zdjęcie:©Agnieszka Blandzi

Kontrast artystycznych wizji z surową przestrzenią, topornymi schodami z żelaza, siatką ochronną pomalowaną na żółto daje bardzo ciekawy efekt. Jak widać, skandynawskie muzea dostarczają różnych emocji – także zachwytów wizualnych.

Minimalistyczna instalacja artystyczna w Moderna Museet Malmö z krzesłem, stolikiem i słuchawkami w niewielkim pomieszczeniu
Wystawa  w pomieszczeniu dawnej elektrowni. Zdjęcie: ©Agnieszka Blandzi

Dziwny las

Jeżeli macie ochotę zejść nieco dalej z utartego szlaku, polecam podróż na północ od Malmö – do Wanås. Pod tą nazwą kryje się iście wybuchowa mieszanka: średniowieczny zamek nad jeziorem otoczony lasem i parkiem angielskim kryjącym niesamowite rzeźby, galeria sztuki współczesnej, ekologiczne gospodarstwo rolne, elegancki pensjonat i restauracja.

Trudno w zasadzie opisać, jak wygląda ta kolekcja sztuki w plenerze. Jest zaskakująca i sprawia, że zwykły spacer staje się przygodą pełną nieoczekiwanych spotkań. Wśród splątanych drzew, ścieżek, na trawnikach ogrodu, na środku jeziora napotykamy nagle kolosalnego pająka, ogromne czerwone kule umieszczone wysoko w koronach drzew, wielki srebrno-lustrzany obiekt odbijający przestrzeń, piramidę z drewnianych schodów, dom bez ścian, ale z drzwiami.

Kolekcja jest ciągle wzbogacana, a w tym momencie obejmuje około 70 unikalnych dzieł sztuki, które zostały stworzone specjalnie dla tego miejsca przez artystów z całego świata, m.in. Yoko Ono, Ann Hamilton, Dänena Per Kirkeby, Roxy Paine, czy Louise Bourgeoise.

Lustrzana instalacja 'Two Different Anamorphic Surfaces' Dana Grahama w parku rzeźb Zamek Sztuki Wanås, odbijająca otoczenie
Dan Graham, instalacja Two Different Anamorphic Surfaces, zainstalowana przed zamkiem Wanas w 2000 roku. Zdjęcie: © skane.com/sydpol.com
Gigantyczna rzeźba pająka 'Maman' autorstwa Louise Bourgeois w leśnym otoczeniu parku Zamek Sztuki Wanås
Zamek Sztuki Wanas, instalacja Maman autorstwa Louise Bourgeois. ©Zdjęcie: Anders Norrsell ©Louise Bourgeois TrustLincesed by VAGA.
Park angielski otaczający Zamek Sztuki Wanås z rozmieszczonymi na trawnikach abstrakcyjnymi rzeźbami
Zamek Sztuki Wanas, instalacje. Zdjęcie: ©The Wanås Foundation

Perfumy o „zapachu” tytoniu i cola o „smaku” kawy

Na końcu listy mojego subiektywnego wyboru miejsc zostawiam, nieco z przymrużeniem oka, Muzeum Porażki (Museum of Failure), w Helsingborgu, leżącym blisko miasta Malmö.

W 2017 roku otwarto muzeum gromadzące kolekcję najbardziej nieudanych produktów na świecie – Museum of Failure.

Pomysłodawcą ekspozycji jest psycholog Samuel West, według którego „nauka to jedyny sposób, aby zamienić porażkę w sukces”.

Co prezentuje wystawa w Muzeum Porażki? Zobaczycie tu około 200 zaskakujących przedmiotów, budzących często śmiech. (A ich liczba z roku na rok rośnie!) Te przedmioty ze względu na swoją bezużyteczność odniosły porażkę sprzedażową. Są to między innymi produkty dużych, znanych koncernów, nic więc dziwnego, że firmy najchętniej zachowałyby je w tajemnicy.

Znajdziecie tam mrożone lasagne z wołowiną wyprodukowane przez… Colgate, różowe długopisy BIC przeznaczone specjalnie dla kobiet, Coca-Colę o smaku kawy, perfumy marki Harley Davidson, dzięki którym facet może „pachnieć” tytoniem, Twitter Peek- urządzenie przeznaczone wyłącznie do obsługi Twittera, grę planszową Donalda Trumpa i maskę na twarz serwującą upiększające elektrowstrząsy. Wstrząśnięci i zaciekawieni? Spieszcie zatem!

Jeśli dotychczas wycieczka do muzeum kojarzyła Ci się z nudą, koniecznie odwiedź wymienione w tekście miejsca! Skandynawskie muzea to przygody, a w ich przeżyciu pomogą Ci promy do Szwecji TT-Line. Sprawdź rozkład rejsów, zaplanuj podróż i dopłyń do portu Trelleborg!

Oświetlony nocą budynek Dunkers Kulturhus w Helsingborgu, siedziba Muzeum Porażki, widok od strony wody
Wystawa „Muzeum Porażki” mieści się w Dunkers, budynku muzealnym zaprojektowanym przez słynnego architekta Kima Utzona w Helsingborgu. Zdjęcie: ©Visitsweden.se

 

Zarezerwuj rejs
Zarezerwuj rejs

Popularne wpisy

25 LUT 2025

Co warto przywieźć ze Szwecji? Lista najlepszych pamiątek i produktów

Czytaj więcej

30 STY 2023

Trelleborg, czyli szlak wikingów

Czytaj więcej

14 LUT 2024

Wyprawa kamperem po Szwecji. Niezbędnik podróżnika

Czytaj więcej

06 STY 2023

Malmö na weekend - przewodnik po atrakcjach, restauracjach i ciekawych miejscach

Czytaj więcej

Paypal Visa Mastercard Diners Club Przelewy24